هزینه طراحی سایت چقدر است؟

طراحی سایت یک برچسب قیمت ثابت ندارد. ممکن است برای یک پروژه مشابه، از یک طراح سایت ۳۰ میلیون تومان و از دیگری ۲۰۰ میلیون تومان قیمت بگیرید. این اختلاف به عوامل متعددی برمی‌گردد: از روش اجرا و تکنولوژی استفاده‌شده گرفته تا تجربه تیم، کیفیت طراحی، امکانات اضافه و حتی شرایط اقتصادی روز.

مشکل اینجاست که بسیاری از کارفرماها فقط به «قیمت نهایی» نگاه می‌کنند و نمی‌دانند این عدد از چه بخش‌هایی تشکیل شده است. نتیجه؟ یا بیش از حد هزینه می‌کنند، یا سایتی تحویل می‌گیرند که بعداً مجبور می‌شوند دوباره‌کاری کنند. هدف این مطلب این است که همه اجزای هزینه را باز کنیم، هزینه‌های پنهان را شفاف کنیم، و با مثال‌های واقعی بازار ایران، به شما کمک کنیم بهترین تصمیم را بگیرید.

بخش اول: عوامل اصلی تعیین‌کننده هزینه طراحی سایت

وقتی صحبت از هزینه طراحی سایت می‌شود، خیلی‌ها فقط به یک عدد نهایی فکر می‌کنند؛ اما واقعیت این است که این عدد از چند بخش و تصمیم کلیدی ساخته می‌شود. درست مثل ساخت یک ساختمان که قیمتش به موقعیت زمین، متراژ، مصالح و طراحی بستگی دارد، قیمت یک سایت هم به مجموعه‌ای از عوامل فنی و تجاری گره خورده است.

اگر این عوامل را از همان ابتدا شفاف و دقیق مشخص کنید، هم می‌توانید برآورد واقعی‌تری از هزینه داشته باشید، هم در طول مسیر با «هزینه‌های غافلگیرکننده» روبه‌رو نمی‌شوید. این بخش به شما کمک می‌کند بفهمید چه چیزهایی بیشترین تأثیر را روی قیمت دارند و چرا دو سایت که ظاهراً شبیه هم هستند، می‌توانند اختلاف قیمت چند برابری داشته باشند.

در ادامه، چهار عامل اصلی که ستون‌های تعیین هزینه طراحی سایت در ایران هستند را بررسی می‌کنیم: نوع سایت، روش اجرا، امکانات و ویژگی‌ها، و طراحی و تجربه کاربری (UI/UX). هر کدام از این‌ها نه‌تنها روی قیمت، بلکه روی کیفیت، زمان تحویل و حتی موفقیت نهایی سایت شما اثر مستقیم دارند.

۱. نوع سایت

نوع سایت، اولین و مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده هزینه است.

• سایت شخصی یا رزومه‌ای: معمولاً شامل چند صفحه ساده (خانه، درباره من، نمونه‌کار، تماس) است. طراحی و توسعه آن ساده‌تر است و هزینه معمولا بین ۱۰ تا ۳۰ میلیون تومان متغیر است.
• سایت شرکتی: علاوه بر صفحات معرفی، ممکن است بخش اخبار، مقالات، فرم‌های پیشرفته یا چندزبانه بودن داشته باشد. هزینه معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان است.
• سایت فروشگاهی: نیاز به سیستم مدیریت محصولات، سبد خرید، درگاه پرداخت، مدیریت سفارش و گزارش‌گیری دارد. هزینه بین ۳۰ تا ۹۰ میلیون تومان.
• پلتفرم‌ها و سیستم‌های اختصاصی: مثل مارکت‌پلیس، سیستم‌های رزرو آنلاین یا شبکه‌های اجتماعی. این‌ها نیاز به توسعه بک‌اند اختصاصی دارند و هزینه از ۱۰۰ میلیون تا چند صد میلیون تومان می‌رود.

۲. روش اجرا

روش انتخابی شما برای پیاده‌سازی سایت، تأثیر مستقیم روی هزینه دارد.

• سایت‌سازهای آماده (مثل پرتال، وبزی): هزینه پایین، راه‌اندازی سریع، ولی محدودیت در امکانات و شخصی‌سازی.
• وردپرس با قالب آماده: انعطاف بالا، هزینه متوسط، مناسب برای اکثر کسب‌وکارها.
• وردپرس با قالب اختصاصی: طراحی و توسعه بر اساس نیاز شما، هزینه بالاتر ولی نتیجه حرفه‌ای‌تر.
• طراحی اختصاصی با کدنویسی از صفر: بیشترین هزینه، بیشترین کنترل و شخصی‌سازی، مناسب پروژه‌های خاص.

۳. امکانات و ویژگی‌ها

هر قابلیت اضافه، هزینه را بالا می‌برد. مثال‌ها:

• سیستم چت آنلاین
• چندزبانه بودن
• اتصال به APIهای خارجی
• سیستم عضویت پیشرفته
• فیلترهای جستجوی پیچیده

۴. طراحی و تجربه کاربری (UI/UX)

طراحی اختصاصی، تست‌های کاربری، و بهینه‌سازی تجربه کاربر، هزینه را افزایش می‌دهد ولی نرخ تبدیل و رضایت کاربر را هم بالا می‌برد.

بخش دوم: هزینه‌های پنهان که اغلب نادیده گرفته می‌شوند

وقتی برآورد اولیه را می‌گیرید، معمولاً عددی می‌بینید که «طراحی و توسعه» را پوشش می‌دهد. اما آنچه در عمل هزینه پروژه را بالا یا پایین می‌برد، خرج‌هایی است که بعد از تحویل سایت شروع می‌شود یا در حاشیه کار قرار دارد و در بسیاری از قراردادها شفاف نشده است. اگر از ابتدا این بخش را درست ببینید، هم می‌توانید بودجه را واقع‌بینانه ببندید، هم در طول مسیر غافلگیر نشوید. در ادامه، ریزبه‌ریز مهم‌ترین هزینه‌های پنهان را با مثال‌های عملی و راه‌های کنترل آن‌ها مرور می‌کنیم.

زیرساخت و مالکیت فنی

• دامنه و تمدید سالانه: دامنه ir و بین‌المللی هزینه و دوره تمدید متفاوت دارند. دامنه را حتماً به نام خود یا شرکت ثبت کنید تا در آینده گرو نگه داشته نشود. ثبت چند دامنه مشابه برای حفاظت برند هم هزینه جدا دارد.
• هاست، VPS و منابع اضافه: پلن‌های ارزان در ترافیک واقعی کم می‌آورند. ارتقای CPU/RAM، فضای SSD، پهنای باند مازاد و IP اختصاصی، هزینه‌های متغیری هستند که با رشد سایت اضافه می‌شوند.
• SSL و امنیت پایه: گواهی‌های رایگان برای شروع کافی‌اند، اما برای برندینگ و ساب‌دامین‌های متعدد، گواهی‌های پولی (OV/EV یا Wildcard) لازم می‌شود. نصب، تمدید و پیکربندی هم هزینه خدماتی دارد.
• CDN و بهینه‌سازی تحویل محتوا: استفاده از CDN برای سرعت و امنیت، مخصوصاً در ترافیک بالا، هزینه ماهانه/سالیانه دارد. قوانین Cache، فشرده‌سازی و تصویر تطبیقی (Adaptive) معمولاً در پلن‌های حرفه‌ای باز می‌شود.
• ایمیل سازمانی و رکوردهای DNS: سرویس‌های ایمیل تجاری (با Anti-spam، DKIM، DMARC) رایگان نیستند. راه‌اندازی درست DNS و نگهداری آن برای تحویل‌پذیری ایمیل هزینه خدماتی جداگانه می‌خواهد.

البته این موارد نسبت به شرایط طراح سایت شما میتواند متفاوت باشد، برای نمونه دارا وب مجموعه طراحی سایت در یزد هزینه های هاست، دامنه در سال اول و پشتیبانی فنی یک ساله برای همه سرویس هایش ارائه می دهد که ریسک ها و هزینه های طراحی سایت را کاهش دهد.

نگهداری، پشتیبانی و عملیات

• به‌روزرسانی هسته و افزونه‌ها: بروزرسانی منظم جلوی حفره‌های امنیتی را می‌گیرد اما زمان‌بر است و گاهی تعارض ایجاد می‌کند. قرارداد نگهداری ماهانه با SLA شفاف ضروری است.
• پشتیبان‌گیری و بازیابی: بکاپ روزانه/هفتگی روی فضای جدا (Object Storage) هزینه ذخیره‌سازی و تست بازیابی دارد. سناریوهای بازیابی بحران (Disaster Recovery) را از قبل تمرین کنید.
• مانیتورینگ و پاسخگویی: مانیتورینگ Uptime، هشدار پیامکی/تلگرام و لاگینگ سرور هزینه ابزار و نیروی انسانی دارد. زمان پاسخ و پنجره‌های نگهداری را عملیاتی تعریف کنید.
• دیباگ و رفع باگ پس از تحویل: باگ‌های کشف‌شده بعد از تحویل اگر خارج از گارانتی تعریف شوند، ساعتی محاسبه می‌شوند. محدوده گارانتی را دقیق بنویسید.

سئو و بازاریابی دیجیتال، سایت مشتری میخواهد

وقتی از سئو و بازاریابی حرف می‌زنیم، خیلی‌ها فقط به «هزینه تبلیغ» یا «قیمت قرارداد سئو» فکر می‌کنند، اما واقعیت این است که این دو حوزه شبیه یک موتور هستند که برای روشن ماندن، سوخت مداوم می‌خواهند. این سوخت، همان هزینه‌هایی است که در طول زمان خرج می‌شود تا سایت یا برند شما دیده شود، مشتری جذب کند و جایگاهش را حفظ کند.

در سئو، بخش بزرگی از هزینه صرف تحقیق و تحلیل می‌شود. پیدا کردن کلمات کلیدی درست، بررسی رقبا، تحلیل رفتار کاربران و طراحی ساختار سایت، همه نیاز به زمان و ابزارهای تخصصی دارد که معمولاً اشتراکی و دلاری هستند. بعد از آن، تولید محتوای باکیفیت می‌آید؛ محتوایی که نه‌تنها باید از نظر فنی برای موتور جستجو بهینه باشد، بلکه برای کاربر جذاب و مفید باشد. این یعنی نویسنده حرفه‌ای، ویراستار، طراح گرافیک و گاهی عکاس یا ویدئوگرافر. هر کدام از این‌ها هزینه جداگانه دارند و اگر بخواهید کیفیت بالا باشد، نمی‌توان آن را با بودجه‌های خیلی پایین انجام داد.

از طرف دیگر، لینک‌سازی و روابط عمومی دیجیتال بخش مهمی از سئو است. گرفتن بک‌لینک از سایت‌های معتبر، انتشار رپورتاژ آگهی، یا همکاری با رسانه‌ها و اینفلوئنسرها، همه هزینه‌بر هستند. حتی نگهداری جایگاه به‌دست‌آمده هم رایگان نیست؛ الگوریتم‌های گوگل تغییر می‌کنند و رقبا بیکار نمی‌نشینند، پس باید به‌طور مداوم محتوا و ساختار سایت را به‌روزرسانی کنید.

در بازاریابی، ماجرا گسترده‌تر است. تبلیغات آنلاین مثل گوگل ادز یا شبکه‌های اجتماعی، هزینه مستقیم به‌ازای کلیک یا نمایش دارند. کمپین‌های برندینگ، تولید ویدئوهای تبلیغاتی، طراحی بنر و گرافیک، همه جزو هزینه‌های ثابت یا دوره‌ای هستند. اگر بخواهید بازاریابی‌تان هدفمند باشد، باید برای تحلیل داده‌ها و بهینه‌سازی کمپین‌ها هم بودجه بگذارید؛ یعنی ابزارهای آنالیتیکس پیشرفته، تست A/B، و تیمی که بتواند داده‌ها را تفسیر کند و تصمیم‌های درست بگیرد.

نکته مهم این است که چه در سئو و چه در بازاریابی، هزینه‌ها یک‌باره نیستند. درست مثل اجاره یک مغازه در نقطه طلایی شهر، شما برای دیده‌شدن در فضای آنلاین باید به‌طور مداوم سرمایه‌گذاری کنید. اگر این سرمایه‌گذاری قطع شود، ترافیک و فروش هم به‌سرعت افت می‌کند. به همین دلیل، بودجه سئو و بازاریابی باید بخشی ثابت و پیش‌بینی‌شده از هزینه‌های عملیاتی کسب‌وکار باشد، نه یک خرج مقطعی.

بخش سوم: مقایسه روش‌های اجرا از نظر هزینه، زمان، ریسک و کنترل

وقتی به مرحله انتخاب روش اجرای سایت می‌رسیم، در واقع داریم درباره «مدل سرمایه‌گذاری» تصمیم می‌گیریم. هر روش، ترکیبی متفاوت از هزینه، سرعت اجرا، میزان ریسک و سطح کنترلی که روی پروژه دارید را به شما می‌دهد. این چهار شاخص مثل چهار ضلع یک مربع هستند؛ اگر یکی را بزرگ‌تر کنید، معمولاً ضلع‌های دیگر تغییر می‌کنند.

برای مثال، اگر بخواهید سریع‌ترین راه را بروید (مثل استفاده از سایت‌ساز آماده)، هزینه اولیه پایین می‌آید و زمان تحویل کوتاه می‌شود، اما کنترل شما روی جزئیات و آینده سایت محدود خواهد بود. برعکس، اگر بخواهید همه چیز اختصاصی و دقیقاً مطابق نیازتان ساخته شود، کنترل کامل دارید، اما باید هزینه و زمان بیشتری صرف کنید و ریسک‌های فنی و مدیریتی را هم بپذیرید.

در ادامه، چهار روش رایج در بازار ایران را با هم مقایسه می‌کنیم تا بتوانید بر اساس شرایط و اهداف خودتان، بهترین مسیر را انتخاب کنید. این مقایسه بر اساس تجربه پروژه‌های واقعی و میانگین قیمت‌ها و زمان‌بندی‌های رایج تهیه شده است.

آیا هوش مصنوعی می‌تواند سایت طراحی کند ؟

هوش مصنوعی در حال حاضر قادر است فرآیند طراحی و راه‌اندازی وب‌سایت را تا حد زیادی به‌صورت خودکار انجام دهد. این فناوری می‌تواند بر اساس اطلاعات اولیه‌ای که کاربر ارائه می‌کند – مانند نوع کسب‌وکار، حوزه فعالیت، سبک طراحی و رنگ‌بندی – ساختار صفحات، قالب گرافیکی، محتوای متنی و حتی تصاویر اولیه را تولید کند. برای وب‌سایت‌های عمومی یا با نیازهای استاندارد، این رویکرد می‌تواند زمان اجرا را به‌طور چشمگیری کاهش داده و هزینه‌ها را نیز به حداقل برساند.

با این حال، باید توجه داشت که هوش مصنوعی به‌تنهایی قادر به درک کامل نیازهای خاص هر کسب‌وکار و ظرایف شناسایی دقیق مخاطبان هدف نیست. این محدودیت به‌ویژه در وب‌سایت‌های محلی یا پروژه‌هایی با الزامات ویژه بیشتر نمایان می‌شود. در چنین مواردی، تجربه و دانش یک متخصص طراحی وب ضروری است تا:

• وب‌سایت با فرهنگ، زبان و سلیقه بازار هدف هماهنگ شود.
• تجربه کاربری بر اساس رفتار واقعی مشتریان بهینه‌سازی گردد.
• امکانات خاص، یکپارچه‌سازی‌های پیچیده یا فرآیندهای سفارشی به‌درستی پیاده‌سازی شود.

بنابراین، بهترین نتیجه معمولاً از ترکیب توانمندی‌های هوش مصنوعی با تخصص انسانی حاصل می‌شود؛ جایی که AI سرعت و کارایی را فراهم می‌کند و متخصص، دقت، شخصی‌سازی و انطباق با نیاز واقعی بازار را تضمین می‌نماید.

تفاوت سایت 20 میلیون تومانی با سایت 200 میلیون تومانی

وقتی از تفاوت یک سایت ۲۰ میلیونی با یک سایت ۲۰۰ میلیونی صحبت می‌کنیم، باید واقع‌بینانه نگاه کنیم و از کلیشه «گرون‌تر یعنی بهتر» فاصله بگیریم. این اختلاف قیمت معمولاً به خاطر تفاوت در عمق کار، کیفیت هسته فنی، گستره امکانات، امنیت، مقیاس‌پذیری و شرایط پشتیبانی است، نه صرفاً ظاهر یا زیبایی گرافیکی.

یک سایت ۲۰ میلیونی معمولاً بر پایه سیستم‌های آماده مثل وردپرس و قالب‌های از پیش ساخته‌شده اجرا می‌شود. این یعنی بخش زیادی از زیرساخت از قبل وجود دارد و طراح بیشتر وقتش را صرف شخصی‌سازی و چیدمان محتوا می‌کند. چنین سایتی برای معرفی یک کسب‌وکار کوچک یا فروشگاه ساده کافی است، اما محدودیت‌هایی دارد: امنیت و سرعت وابسته به کیفیت قالب و افزونه‌هاست، امکانات خاص یا فرآیندهای پیچیده به‌سختی اضافه می‌شوند، و در آینده اگر بخواهید آن را به یک سیستم بزرگ‌تر ارتقا دهید، ممکن است نیاز به بازطراحی کامل داشته باشید.

در مقابل، یک سایت ۲۰۰ میلیونی معمولاً از صفر و با کدنویسی اختصاصی روی فریم‌ورک‌های حرفه‌ای ساخته می‌شود. این یعنی هسته نرم‌افزار دقیقاً بر اساس نیاز شما طراحی می‌شود، امنیت در سطح سازمانی پیاده‌سازی می‌شود، سرعت و سئو از ابتدا در معماری لحاظ می‌گردد و امکان افزودن هر نوع قابلیت خاص یا یکپارچه‌سازی با سیستم‌های دیگر وجود دارد. چنین پروژه‌ای معمولاً تیمی چندتخصصی دارد: تحلیل‌گر کسب‌وکار، طراح تجربه کاربری، توسعه‌دهنده بک‌اند و فرانت‌اند، متخصص امنیت و مدیر پروژه. این حجم از کار و تخصص، زمان و هزینه بالاتری می‌طلبد، اما نتیجه یک زیرساخت پایدار و مقیاس‌پذیر است که می‌تواند سال‌ها بدون افت کیفیت کار کند.

با این حال، گران‌تر بودن به‌خودی‌خود تضمین کیفیت نیست. اگر نیاز شما یک سایت شرکتی ساده است، پرداخت ۲۰۰ میلیون تومان منطقی نیست و فقط منابع شما را هدر می‌دهد. برعکس، اگر پروژه‌ای پیچیده با نیازهای خاص، امنیت بالا و رشد بلندمدت دارید، انتخاب یک راه‌حل ارزان می‌تواند در آینده هزینه‌های چندبرابری برای بازطراحی و رفع مشکلات ایجاد کند.

واقعیت این است که ارزش یک سایت در تناسب بین نیاز، بودجه و کیفیت اجراست. قرارداد شفاف، مالکیت کامل دامنه و سورس‌کد، و پشتیبانی واقعی، گاهی از خود قیمت مهم‌ترند. یک سایت ۲۰ میلیونی با این ویژگی‌ها می‌تواند سال‌ها برای شما کار کند، در حالی که یک سایت ۲۰۰ میلیونی بدون این تضمین‌ها ممکن است خیلی زود به دردسر بیفتد.

آیا می‌توانیم رایگان سایت داشته باشیم ؟

بله، اما سایت رایگان بیشتر جنبه آزمایشی و تفریحی دارد. نسخه‌های رایگان معمولاً دامنه اختصاصی ندارند، امکاناتشان محدود است، روی سئو و سرعت کنترل کافی نمی‌دهند و گاهی تبلیغات اجباری نمایش می‌دهند. برای رزومه ساده، تست ایده، یا یادگیری، گزینه بدی نیست؛ اما برای کسب‌وکار جدی مناسب نیست.

اگر هدف شما کسب‌وکار، برند و فروش است

برای برند‌سازی، جذب مشتری و فروش پایدار باید هزینه کنید؛ چون وب‌سایت، دارایی اصلی دیجیتال شماست و می‌تواند به منبع درآمد قابل‌توجه تبدیل شود. سرمایه‌گذاری روی زیرساخت درست باعث می‌شود اعتماد ایجاد کنید، در نتایج جست‌وجو دیده شوید و نرخ تبدیل بالاتری بگیرید. هزینه‌نکردن اینجا یعنی از دست دادن فرصت‌های درآمدی.

• دامنه و هویت: دامنه اختصاصی و نام برند، پایه اعتماد و سئو است.
• هاست مطمئن: سرعت، امنیت و پایداری؛ مستقیم روی تجربه کاربر و رتبه گوگل اثر می‌گذارد.
• طراحی و UX حرفه‌ای: چیدمان، متن دکمه‌ها، مسیر خرید؛ تفاوت بین بازدید و فروش واقعی.
• سئو و محتوا: دیده‌شدن مستمر، جذب ترافیک هدفمند و کاهش هزینه تبلیغات در بلندمدت.
• تحلیل و بهینه‌سازی: سنجش رفتار کاربران، A/B تست، و بهبود نرخ تبدیل.

جمع‌بندی

اگر بخواهیم تمام آنچه در این گفت‌وگو درباره هزینه‌های طراحی سایت در ایران گفتیم را در یک تصویر کامل و منسجم ببینیم، باید به این نکته برسیم که «قیمت یک سایت» یک عدد ثابت و ساده نیست، بلکه نتیجه یک معادله چندبُعدی است که هر بُعدش می‌تواند هزینه را بالا یا پایین ببرد.

در بُعد اول، عوامل اصلی تعیین‌کننده هزینه قرار دارند: نوع سایت (شخصی، شرکتی، فروشگاهی یا پلتفرم اختصاصی)، روش اجرا (سایت‌ساز، وردپرس آماده یا اختصاصی، کدنویسی از صفر)، امکانات و ویژگی‌های خاص، و کیفیت طراحی و تجربه کاربری. این‌ها ستون‌های اصلی برآورد هستند و هر تغییری در آن‌ها، مستقیماً روی بودجه اثر می‌گذارد.

در بُعد دوم، هزینه‌های پنهان مطرح می‌شوند؛ همان خرج‌هایی که اغلب در برآورد اولیه دیده نمی‌شوند اما در عمل اجتناب‌ناپذیرند: هاست و دامنه، گواهی SSL، پشتیبانی و نگهداری، لایسنس افزونه‌ها، تولید محتوا، سئو، تبلیغات و حتی هزینه‌های امنیتی و توسعه‌های آینده. این بخش اگر از ابتدا پیش‌بینی نشود، می‌تواند پروژه را به‌هم بریزد یا باعث شود سایت بعد از مدتی افت کند.

بُعد سوم، انتخاب مدل اجرا است که ترکیبی از هزینه، زمان، ریسک و سطح کنترل را به شما می‌دهد. سایت‌ساز آماده سریع و ارزان است اما کنترل کمی دارید. وردپرس با قالب آماده تعادل خوبی بین هزینه و امکانات ایجاد می‌کند. قالب اختصاصی یا طراحی از صفر بیشترین کنترل و انعطاف را می‌دهد اما زمان و هزینه بالاتری می‌طلبد و نیازمند تیم حرفه‌ای و مدیریت دقیق است.

در کنار این‌ها، بازاریابی و سئو را باید به‌عنوان موتور محرک سایت در نظر گرفت. حتی بهترین سایت بدون دیده‌شدن، عملاً بی‌اثر است. هزینه‌های بازاریابی و سئو نه‌تنها در شروع، بلکه به‌صورت مداوم باید پرداخت شوند تا جریان مشتری و فروش حفظ شود. این هزینه‌ها شامل تبلیغات آنلاین و آفلاین، تولید محتوای مستمر، لینک‌سازی، بهینه‌سازی فنی و تحلیل داده‌هاست.

نکته کلیدی این است که طراحی سایت یک سرمایه‌گذاری است، نه یک خرید یک‌باره. درست مثل راه‌اندازی یک مغازه در نقطه طلایی شهر، شما باید هم برای ساخت و تجهیز اولیه هزینه کنید، هم برای اجاره، نگهداری، تبلیغ و جذب مشتری. اگر این نگاه را داشته باشید، بودجه‌بندی‌تان واقع‌بینانه‌تر می‌شود و تصمیم‌هایتان بر اساس بازگشت سرمایه خواهد بود، نه صرفاً کم‌کردن هزینه اولیه.

نتیجه نهایی:

• قبل از هر چیز، نیاز و هدف خود را دقیق تعریف کنید.
• همه هزینه‌های آشکار و پنهان را روی کاغذ بیاورید.
• روش اجرا را بر اساس بودجه، زمان و سطح کنترلی که می‌خواهید انتخاب کنید.
• برای بازاریابی و سئو، بودجه ثابت و مداوم در نظر بگیرید.
• قرارداد شفاف ببندید و مالکیت دامنه، هاست و سورس‌کد را به نام خود ثبت کنید.