آموزش افزایش سرعت سیستم با RAM Drive یا RAM Disk

در دنیای سخت افزار، راه‌های بسیاری به منظور تغییرات قدرت و سرعت وجود دارد؛ استفاده از حالت RAM Disk یا RAM Drive از جمله همین موارد است. آیا از سرعت کامپیوتر یا لپ تاپ خود راضی نیستید؟ آیا در حال حاضر هزینه خرید یک درایو SSD را به منظور افزایش سرعت ندارید؟ در این مطلب به شما یک شیوه خاص به منظور افزایش سرعت برخی برنامه‌ها را آموزش داده و به این نکته خواهیم پرداخت که آیا اجرای بازی‌ها با RAM Drive کار درستی است؟

فهرست مطالب این مقاله:

- RAM Drive چیست؟
- تاریخچه و کاربرد اولیه RAM Drive
- نرم‌افزارهای ساخت RAM Drive
- کاربردهای RAM Drive
- مزایا و معایب RAM Drive
- عملکرد Ram Drive در بنچمارک‌ها
- جمع‌بندی
- سوالات پرتکرار

مقدمه

افزایش سرعت کامپیوتر و لپ تاپ‌ها، نیاز اولیه تمام کاربران است. این افزایش سرعت با استفاده از سخت افزارهایی نظیر حافظه رم، درایو SSD و یا حافظه‌های کش شرکت اینتل ممکن می‌شود. نقل و انتقال سریع داده‌ها به خودی خود منجر به بالا رفتن سرعت بارگذاری و اجرا می‌شود. مادامی که پای برنامه‌های مهندسی، طراحی، گرافیک و ... به میان می‌آید، سرعت بارگذاری بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد.

در سال‌های اخیر، درایوهای SSD در مدل‌های متنوع، با پشتیبانی از گذرگاه‌های PCI-E و SATA III روانه بازار شده و به مرور جایگزین هارددیسک‌های سنتی شدند. با افزایش تولید ا اس اس دی‌ها، قیمت تمام شده آنها نیز کاهش یافته و در نتیجه تحول بزرگی در دنیای سخت افزار به وجود آمد. حافظه‌های SSD به دلیل استفاده از تراشه‌های نیمه هادی، حذف قطعات مکانیکی و استفاده از یک تکنولوژی متفاوت، با سرعت چند برابر یک هارد دیسک معمولی منجر به افزایش سرعت در سیستم‌های کامپیوتری شدند.

تاریخچه و کاربرد اولیه RAM Drive

ایده استفاده از حافظه رم به‌عنوان یک درایو مجازی موضوع جدیدی نیست. در واقع RAM Disk یا RAM Drive نخستین بار در دهه‌ 1980 و 1990 میلادی در سیستم‌عامل‌هایی مانند DOS و ویندوز اولیه معرفی شد. در آن زمان، سرعت دسترسی به داده‌ها در هارددیسک‌های مکانیکی بسیار پایین بود و RAM Drive به‌عنوان راهکاری برای تسریع بارگذاری برنامه‌های سبک و فایل‌های سیستمی به کار می‌رفت.

با ورود اینترنت و مرورگرها، یکی از کاربردهای اصلی RAM Drive تبدیل شدن به فضای ذخیره موقت (Cache) برای بارگذاری سریع‌تر صفحات وب بود. بسیاری از کاربران حرفه‌ای مرورگر Netscape یا Internet Explorer از این روش استفاده می‌کردند تا سرعت دسترسی به فایل‌های اینترنتی افزایش یابد.

در محیط‌های سازمانی و سرورها نیز RAM Disk جایگاه ویژه‌ای داشت. برای مثال، مدیران شبکه از آن برای اجرای سریع‌تر پایگاه‌های داده کوچک یا فایل‌های موقت سرور استفاده می‌کردند؛ زیرا سرعت بالای RAM باعث می‌شد پردازش‌ها روان‌تر و زمان پاسخ‌دهی بسیار کوتاه‌تر شود.

به مرور زمان، با پیشرفت SSDها و کاهش قیمت آنها، کاربرد RAM Drive برای استفاده‌های عمومی کمتر شد. با این حال همچنان در برخی زمینه‌های خاص مانند رندرینگ، پردازش داده‌های بزرگ، طراحی گرافیکی و توسعه نرم‌افزار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

RAM Drive چیست؟

درایوهای SSD امروزه در مدل‌های گوناگون، با سرعت‌های خیره کننده که حتی به 5 گیگابایت در ثانیه و بیشتر هم می‌رسد، در بازار موجود هستند. اما بد نیست بدانید که در کامپیوتر شما، یک حافظه به مراتب سریع‌تر هم وجود دارد که حتی سرعت آن می‌تواند چند برابر بیشتر از سریع‌ترین SSDهای موجود در بازار باشد.

حافظه RAM سیستم چه در کامپیوترهای دسکتاپ و چه در لپ تاپ‌ها، دارای سرعت بسیار بالایی است. به عنوان مثال، یک ماژول رم با سرعت 2666 MT/s دارای سرعت 21.328 گیگابایت در ثانیه است. این سرعت چند برابر بیش از سریع‌ترین SSD موجود در جهان است.

در همین رابطه بخوانید:

- ایرادات رایج رم کامپیوتر و روش حل آنها

احتمالاً با خواندن این مقدمه به این فکر افتاده‌اید که چگونه می‌تواند از حافظه‌های رم سیستم به شیوه‌های دیگر هم استفاده کرد. در واقع می‌توان گفت که کاربران به سادگی می‌توانند بخشی از حافظه RAM سیستم را به یک درایو ذخیره سازی مبدل کرده و از سرعت بالای آن بهره مند شوند.

حتی امکان نصب برخی بازی‌ها نیز در این حالت ممکن بوده و می‌توانید سرعت اجرای برخی نرم افزارها را بدون استفاده از درایو SSD افزایش دهید. با این وجود این مسئله دارای نکات متعددی بوده و نمی‌توان به سرعت در مورد آن قضاوت کرد. پس به شما توصیه می‌کنیم که این مطلب را به صورت کامل مطالعه کنید.

چه نرم‌افزارهایی برای ساخت RAM Drive وجود دارد؟

استفاده از حافظه‌های RAM به منظور ذخیره سازی و ایجاد یک درایو مجازی، چند سالی است که مورد توجه قرار گرفته است. برای استفاده از بخشی از حافظه‌های رم سیستم به عنوان ذخیره ساز، می‌توانید از فناوری RAM Disk یا RAM Drive استفاده کنید.

با استفاده از این دو فناوری، امکان استفاده از بخشی از حافظه رم به عنوان درایو مجازی برای شما ممکن خواهد شد. برای این منظور نیازی به تغییرات سخت افزاری نخواهید داشت. تنها کافی است که با استفاده از نرم افزارهایی که برای این منظور طراحی شده‌اند، بخشی از حافظه رم سیستم را به عنوان یک درایو جدید تعریف کنید.

برنامه‌های متعدد بسیاری برای این منظور تولید شده‌اند که از جمله آنها می‌توان به نرم افزارهای SoftPerfect RAMDisk، RAMDisk Manager، Miray RAM Drive، Dataram RAMDisk و Gizmo Drive یا Dadaram RAMDisk اشاره کرد.

حتی برخی از سازندگان سخت افزار نظیر ایسوس و ازراک، برنامه‌های اختصاصی خود را برای این منظور طراحی کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان به ASRock XFast RAM و Asus ROG (Republic Of Gamers) RAMDisk اشاره کرد.

اما در اینجا این سؤال پیش می‌آید که RAM Disk در چه مواردی کاربرد دارد؟ تصور کنید که 8 گیگابایت حافظه رم در سیستم دارید که 4 گیگابایت آن معمولاً در حالت بیکار یا idle است. در این حالت می‌توانید با استفاده از نرم افزارهای مخصوص، 4 گیگابایت باقی مانده را به یک درایو مجازی مبدل کنید.

سپس نرم افزار و یا برنامه مورد نظر خود را در آن نصب کنید. همچنین می‌توانید فایل‌های سنگین نظیر فتوشاپ و برنامه‌های مهندسی را درون آن قرار داده تا با سرعت بالاتری بارگذاری و پردازش شوند. اما باید بدانید که استفاده از برنامه‌های RAM Disk به کاربرانی توصیه می‌شود که در حال حاضر قادر به خرید یک درایو SSD نبوده و یا حافظه SSD آنها پُر شده است.

همچنین استفاده از RAM Disk به سیستم‌هایی با رم بالای 4 گیگابایت توصیه می‌شود چرا که استفاده غیر اصولی از آن نه تنها منجر به افزایش سرعت نمی‌شود، بلکه با اشغال بخشی از رم، باعث کاهش سرعت سیستم نیز خواهد شد.

نرم افزارهایی که برای این منظور طراحی شده‌اند، عمدتاً در نسخه‌های غیر رایگان و پولی خود امکان استفاده از بخش زیادی از حافظه‌های رم به منظور ساخت درایو مجازی داده و مدل‌های رایگان تنها قسمتی از حافظه رم را به این امر اختصاص می‌دهند. پس برای استفاده از یک برنامه مناسب، نیازمند کمی تحقیق و جستجو خواهید بود. آیا RAM Disk برای نصب بازی‌ها مناسب است؟

در همین رابطه بخوانید:

- تایمینگ رم چیست و چگونه بر عملکرد RAM تاثیر می‌گذارد؟

از آنجایی که حافظه رم یک حافظه نیمه هادی موقت بوده و با قطع جریان برق اطلاعات آن پاک می‌شوند، خطر حذف برنامه‌های درون RAM Disk با قطع برق وجود دارد. در صورتی که سیستم خود را به صورت کامل خاموش و یا ریستارت کنید، تمام داده‌های درون درایو مجازی حذف خواهند شد.

اما با حالت‌هایی نظیر Sleep می‌توانید تا مدت‌ها از این درایو استفاده کنید. همچنین برخی از نرم افزارها نظیر Primo Ramdisk، برای جلوگیری از حذف اطلاعات درون این درایو مجازی، در هنگام خاموش کردن سیستم، آنها را بر روی یک درایو از ذخیره ساز HDD یا SSD شما کپی می‌کنند که منجر به حفظ آنها خواهد شد. به لطف این نرم افزارها، می‌توانید درایو RAM Drive را به صورت دائم مورد استفاده قرار دهید.

کاربردهای RAM Drive

با این وجود نصب بازی‌های روز در این درایو توصیه نمی‌شود؛ حجم بازی‌ها به شکل قابل توجهی افزایش یافته است که در نتیجه نصب آنها بر روی بخشی از حافظه رم ممکن نیست. حتی در صورت گرفتن نسخه پشتیبان بر روی یک درایو دیگر، این عمل با هر بار روشن و خاموش کردن سیستم، زمان زیادی را به خود اختصاص می‌دهد.

در نتیجه RAM Drive را تنها برای کاربرانی توصیه می‌کنیم که از سرعت سیستم خود در حین بارگذاری برنامه‌های مهندسی، طراحی، رندرینگ، گرافیکی و ... خسته شده‌اند. در این حالت داده‌ها در یک درایو مجازی ذخیره شده و دیگر حافظه رم نیازی به ارتباط مستقیم با ذخیره سازهایی نظیر هارددیسک نخواهد داشت. در نتیجه سرعت پردازش و بارگذاری به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.

در همین رابطه بخوانید:

- چرا بهتر است رم را به صورت Dual Channel ببندیم؟

در واقع می‌توان گفت که RAM Drive یک درایو مجازی، بر اساس تکنیک حافظه کش موقت است که با راهکارهایی می‌توان وضعیت موقت بودن آن را تا حدودی کنترل کرد. با این وجود این شیوه برای ذخیره سازی بازی‌های روز مناسب نبوده و تنها برای کاربردهایی که در متن ذکر شد، توصیه می‌شود. همچنین به شما توصیه می‌کنیم که استفاده از RAM Drive را تنها در سیستم‌هایی با حافظه‌های رم بالا مورد استفاده قرار دهید.

مزایا و معایب RAM Drive

هر فناوری در کنار نقاط قوت، محدودیت‌هایی هم دارد و RAM Drive نیز از این قاعده مستثنی نیست. آشنایی با مزایا و معایب این فناوری دقالب جدول زیر به شما کمک می‌کند تا بدانید آیا این روش برای نیازهای شما مناسب است یا خیر:

عملکرد Ram Drive در بنچمارک‌ها

در نهایت بهترین راه افزایش سرعت بارگذاری و نقل و انتقال اطلاعات در لپ تاپ و یا کامپیوترها، همان ارتقاء حافظه رم و یا نصب حافظه‌های SSD خواهد بود. اما به دلایل بسیار، می‌توانید به صورت موقت شیوه RAM Drive را جایگزین آنها کنید. تصویر زیر، بنچمارک سرعت برنامه Crystal Disk از یک هارددیسک با موتور 7400 دور در دقیقه است:

تصویر دوم، بنچمارک سرعت برنامه Crystal Disk از یک درایو مجازی RAM Drive است که توسط برنامه ASUS ROG ایجاد شده است؛ تفاوت سرعت شگفت انگیز است:

تصویر سوم بنچمارک سرعت درایو رم دیسک با نرم افزار Ultra RAMDisk Lite است روی همان سیستم:

تصویر چهارم، بنچمارک درایو رم دیسک که با نرم افزار Miray RAM Drive ایجاد شده است:

این موارد سرعت بالای یک درایو مجازی RAM Drive در برابر هارددیسک، در یک سیستم کامپیوتری را نشان می دهد. شایان ذکر است که در این تست از یک رم با فرکانس 2133 مگاهرتز استفاده شده است که در واقع جزو سرعت های پایین DDR4 به شمار می رود.

جمع‌بندی

RAM Drive یا همان استفاده از بخشی از حافظه رم به‌عنوان یک درایو مجازی، روشی هوشمندانه برای افزایش سرعت بارگذاری نرم‌افزارهای مهندسی، طراحی و گرافیکی است. این فناوری می‌تواند در شرایطی که امکان ارتقاء به SSD وجود ندارد یا فضای ذخیره‌سازی SSD شما تکمیل شده است، به‌عنوان یک راهکار موقت به کار گرفته شود. با این حال باید توجه داشت که استفاده از RAM Drive محدودیت‌هایی نیز دارد.

در مجموع، RAM Drive را می‌توان یک ابزار جانبی و مکمل برای افزایش سرعت اجرای برخی برنامه‌ها دانست، نه جایگزینی قطعی برای SSD یا ارتقاء رم. اگر سیستم شما از حافظه رم کافی برخوردار است و نیازمند افزایش سرعت در پردازش‌های خاص هستید، این روش می‌تواند کارایی چشمگیری به همراه داشته باشد.

سؤالات متداول

RAM Drive چیست و چه تفاوتی با SSD دارد؟

RAM Drive در واقع بخشی از حافظه رم است که با نرم‌افزار به شکل یک درایو مجازی ساخته می‌شود. سرعت آن چندین برابر SSD است، اما بر خلاف SSD داده‌ها در آن موقتی هستند و با خاموش شدن سیستم پاک می‌شوند.

آیا می‌توان بازی‌ها را روی RAM Drive نصب کرد؟

از نظر فنی امکان‌پذیر است، اما توصیه نمی‌شود. حجم بالای بازی‌های امروزی از ظرفیت RAM بیشتر است و ذخیره‌سازی موقت باعث از بین رفتن اطلاعات پس از ریستارت می‌شود. RAM Drive بیشتر برای نرم‌افزارهای مهندسی، طراحی و گرافیکی مناسب است.

چه مقدار حافظه رم برای استفاده از RAM Drive لازم است؟

حداقل 8 گیگابایت رم پیشنهاد می‌شود. اگر رم کمتر از این مقدار باشد، تخصیص بخشی از آن به RAM Drive باعث کندی کل سیستم خواهد شد. در سیستم‌هایی با 16 یا 32 گیگابایت رم، استفاده از RAM Drive کارایی بهتری دارد.